Từ thời xa xưa, việc chọn tuổi phù hợp để tiến hành bốc mộ luôn được xem là điều hệ trọng và thu hút nhiều sự quan tâm trong dân gian. Dẫu vậy, tinh thần “nghĩa tử là nghĩa tận” vẫn luôn ăn sâu trong truyền thống và tâm thức người Việt. Chính vì vậy, khi thực hiện cải táng hay sang cát, gia đình cần đặc biệt chú ý đến tuổi kiêng khi bốc mộ được Đá Mỹ Nghệ Trung Lập chia sẻ sau đây.
Thời điểm thích hợp để tiến hành cải táng, sang cát
Theo phong tục cổ truyền của người Việt, việc sang cát còn gọi là cải táng không chỉ đơn thuần là hành động di dời phần mộ, mà còn là nghi thức mang đậm tính tâm linh, thể hiện lòng thành kính với người đã khuất. Để tiến hành nghi lễ một cách trang nghiêm, gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ lễ vật và cân nhắc kỹ lưỡng về thời điểm thực hiện.
Thông thường, người ta tránh tổ chức việc bốc mộ vào những tháng mùa hè, đặc biệt là lúc thời tiết nắng nóng cực độ, bởi dễ gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tham gia và tiến trình thực hiện nghi lễ. Thay vào đó, các gia đình thường ưu tiên chọn khoảng thời gian có khí hậu ôn hòa như:
- Từ tiết Thu Phân đến trước Đông Chí (tức cuối tháng 9 đến gần hết tháng 12 dương lịch)
- Vào cuối xuân, khoảng giữa tháng 3 đến đầu tháng 4
Những mốc thời gian này được tin rằng không chỉ thuận lợi về thời tiết mà còn mang ý nghĩa tâm linh tốt đẹp, thể hiện sự chăm lo chu toàn và tấm lòng báo hiếu với tổ tiên.

Tổng hợp các tuổi kiêng khi bốc mộ theo quan niệm dân gian
Bên cạnh yếu tố tuổi đại kỵ, gia đình nên hạn chế để trẻ em, người có bệnh nền hoặc sức đề kháng kém tiếp cận khu vực bốc mộ. Người tham gia lễ cải táng cần trang bị đầy đủ đồ bảo hộ như găng tay, khẩu trang, quần áo dài tay để đảm bảo an toàn cá nhân.
Đối với những người làm nghề cải táng, nếu không tuân thủ các biện pháp bảo vệ, nguy cơ mắc các bệnh ngoài da và đường hô hấp là rất cao. Một số tuổi kiêng khi bốc mộ theo âm lịch:
- Người đã khuất có can Giáp, Kỷ: nên kiêng các ngày Mậu Tuất (tháng 3), Quý Hợi (tháng 7), Bính Thân (tháng 10) và Đinh Hợi (tháng 11).
- Can Ất, Canh: tránh ngày Nhâm Thân (tháng 4) và Ất Tỵ (tháng 9).
- Can Mậu, Quý: không nên thực hiện vào ngày Kỷ Sửu của tháng 6.
- Can Bính, Tân: cần tránh các ngày Tân Tỵ (tháng 3), Canh Thìn (tháng 9) và Giáp Thìn (tháng 10).

Theo quan niệm dân gian, những người yếu bóng vía như phụ nữ đang mang thai, trẻ nhỏ, người đau ốm lâu ngày hay thể trạng yếu nên tránh tham gia các nghi lễ liên quan đến mồ mả. Trên thực tế, không ít trường hợp đã gặp phải triệu chứng kiệt sức, mệt mỏi hoặc tái phát bệnh sau khi dự lễ bốc mộ.
Xem thêm: Bài văn khấn động thổ xây mộ theo truyền thống Việt Nam
4 điều cần ghi nhớ khi xác định tuổi kiêng khi bốc mộ
Việc xác định tuổi kiêng khi bốc mộ là yếu tố cực kỳ quan trọng trong nghi lễ sang cát – cải táng. Để tránh phạm vào những điều kiêng kỵ, gia chủ cần nắm rõ một số nguyên tắc cơ bản. Dưới đây là những điểm cần lưu ý khi xem tuổi tránh động mộ:
Thời gian không thích hợp để bốc mộ
Theo tín ngưỡng truyền thống của người Việt, việc lựa chọn thời khắc và ngày tháng để cải táng là một nghi thức cần sự cẩn trọng tuyệt đối. Việc thực hiện lễ bốc mộ vào ban ngày thường không được khuyến khích, vì ánh nắng mạnh chứa nhiều dương khí có thể gây xáo trộn đến âm phần, làm mất sự thanh tịnh nơi an nghỉ của người đã khuất.
Thay vào đó, các gia đình thường chọn thời điểm lúc trời chưa sáng rõ hoặc vào buổi tối khi âm khí hài hòa, thuận lợi cho lễ nghi tâm linh.
Về mùa trong năm, giai đoạn cuối thu đến đầu đông (khoảng từ tháng 8 đến tháng 12 âm lịch) được coi là lý tưởng nhất. Khi đó, khí hậu hanh khô, dễ thi công và cũng biểu thị cho sự an yên, tịnh tại cho phần mộ sau cải táng.

Tránh tuổi xung khắc với người đã khuất
Khi tiến hành cải táng, việc tránh tuổi xung khắc là yếu tố tâm linh quan trọng cần được chú ý. Gia chủ nên kiểm tra kỹ các yếu tố như Kim Lâu, Hoang Ốc, Tam Tai hoặc lục xung để đảm bảo người thực hiện nghi lễ không phạm phải những hạn này.
Việc chọn người phù hợp về tuổi sẽ giúp quá trình cải táng diễn ra suôn sẻ, tránh rủi ro, đồng thời thể hiện sự tôn kính đối với người đã khuất.
Không để trẻ nhỏ và người yếu vía tham dự
Những người có thể trạng yếu như trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ đang mang thai hoặc người đang điều trị bệnh nặng nên hạn chế có mặt tại nơi cải táng. Theo quan niệm dân gian, những đối tượng này dễ bị ảnh hưởng bởi âm khí nặng, có thể dẫn đến tình trạng mệt mỏi, suy nhược hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.
Gia đình cần sắp xếp hợp lý để đảm bảo an toàn cho các thành viên.

Cân nhắc tuổi trưởng nam trong gia đình
Tuổi của người con trai trưởng giữ vai trò quan trọng trong nghi lễ cải táng theo phong tục truyền thống. Nếu tuổi trưởng nam rơi vào các năm hạn không tốt như Tam Tai, Kim Lâu hay Hoang Ốc, gia đình nên lựa chọn người thân khác thay mặt thực hiện nghi lễ.
Việc cân nhắc kỹ càng không chỉ giúp đảm bảo yếu tố phong thủy, mà còn góp phần mang lại sự bình an và thuận lợi cho cả gia đình trong tương lai.
Xem thêm: Hướng dẫn văn khấn tu sửa phần mộ chuẩn phong tục truyền thống
Tuổi kiêng khi bốc mộ là yếu tố tâm linh quan trọng không thể xem nhẹ trong nghi lễ cải táng. Nếu quý gia chủ đang tìm kiếm mẫu lăng mộ đá bền đẹp, chuẩn phong thủy để bốc mộ, hãy liên hệ Đá Mỹ Nghệ Trung Lập – đơn vị uy tín chuyên thiết kế và thi công mộ đá chất lượng cao, phù hợp mọi nhu cầu cải táng, sang cát trang nghiêm và trọn vẹn tâm linh.