Từ bao đời nay, người Việt vẫn tin rằng cái chết không phải là dấu chấm hết, mà là sự chuyển tiếp sang một thế giới khác. Quật mộ là một tập tục dân gian tồn tại ở nhiều vùng quê Việt Nam, gắn liền với niềm tin về trùng tang và yểm bùa trấn trùng. Dù mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, hành vi này vẫn gây nhiều tranh cãi khi đặt trong bối cảnh hiện đại, giữa ranh giới tín ngưỡng và mê tín. Để hiểu rõ hơn, bạn chỉ cần đọc bài viết sau của Đá Mỹ Nghệ Trung Lập.
Quật mộ là gì?
Quật mộ là việc đào lên, mở lại ngôi mộ của người đã khuất nhằm thực hiện các nghi lễ tâm linh hoặc vì lý do khác như cải táng, chuyển chỗ an táng. Trong văn hóa dân gian Việt Nam, quật mộ thường gắn liền với niềm tin về “trùng tang”, khi trong một gia đình hoặc dòng họ có nhiều người mất trong cùng thời gian ngắn, người ta tin rằng cần phải quật mộ để thầy mo yểm bùa, trấn trùng nhằm ngăn chặn hồn ma quấy phá người sống.
Đây là tục lệ được truyền lại nhiều đời, mang ý nghĩa bảo vệ gia đình khỏi tai họa tâm linh. Tuy nhiên, đây cũng là hành động gây tranh cãi khi nó ảnh hưởng đến môi trường, làm xáo trộn sự an nghỉ của người đã khuất và bị một số người coi là mê tín. Quật mộ khác với việc khai quật khảo cổ vì mang tính nghi lễ và tâm linh nhiều hơn.

Quật mộ ở đâu còn tồn tại?
Tục quật mộ hiện vẫn còn tồn tại ở một số vùng miền núi và nông thôn của Việt Nam, đặc biệt là các địa phương có đời sống văn hóa truyền thống đậm nét. Nổi bật nhất là huyện Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình, nơi phong tục này vẫn được người dân thực hiện khi xảy ra hiện tượng trùng tang trong gia đình hoặc dòng họ.
Ngoài ra, một số vùng như Thanh Hóa, Nghệ An và các tỉnh miền Trung cũng ghi nhận các trường hợp quật mộ với mục đích yểm bùa, trấn trùng.
Những nơi này thường có đời sống tâm linh gắn chặt với niềm tin về thế giới âm, nên tục lệ quật mộ được xem như phương pháp duy trì sự bình an cho người sống và giúp linh hồn người chết siêu thoát.
Mặc dù vậy, quật mộ hiện nay không còn phổ biến rộng rãi và thường được thực hiện cẩn trọng, có sự tham gia của thầy mo, thầy pháp nhằm đảm bảo nghi lễ diễn ra đúng phong tục.

Xem thêm: Nên hỏa táng hay địa táng? Giải đáp dưới góc nhìn Phật Giáo, Công Giáo
Khi nào người ta thực hiện quật mộ?
Việc quật mộ không phải lúc nào cũng được tiến hành mà thường xuất phát từ những hoàn cảnh hoặc tín ngưỡng đặc biệt trong đời sống tâm linh của người Việt. Dưới đây là một số trường hợp phổ biến khi người ta thực hiện quật mộ:
- Khi trong gia đình hoặc dòng họ xảy ra hiện tượng trùng tang, có nhiều người mất trong cùng một khoảng thời gian ngắn.
- Khi gia chủ nghi ngờ ngôi mộ bị trùng hoặc không hợp phong thủy, ảnh hưởng đến vận khí và sức khỏe người sống.
- Khi muốn yểm bùa, trấn trùng để hóa giải tai họa do ma quỷ hoặc linh hồn chưa siêu thoát gây ra.
- Khi cần di dời hoặc cải táng sang vị trí mới do quy hoạch đất đai hoặc yêu cầu gia đình.

Nguồn gốc và ý nghĩa tâm linh của tục quật mộ
Tục quật mộ không chỉ đơn thuần là hành động đào mộ mà còn là một nghi lễ mang đậm dấu ấn văn hóa và tâm linh Việt Nam. Từ quan niệm dân gian cho đến ý nghĩa sâu xa dành cho người sống và người đã khuất, tục lệ này phản ánh mối liên hệ đặc biệt giữa thế giới âm và dương.
Sau đây chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn:
Nguồn gốc từ quan niệm dân gian
Theo tín ngưỡng dân gian, người chết nếu không được an nghỉ sẽ trở thành hồn ma không yên, có thể gây ảnh hưởng xấu đến người sống trong gia đình hoặc dòng họ.
Vì thế, người ta tin rằng cần phải mời thầy mo, thầy pháp tiến hành các nghi lễ yểm bùa, trấn trùng bằng cách quật mộ để xua đuổi linh hồn quấy phá. Đây là cách để hóa giải tai ương, ngăn chặn hiện tượng “ma trùng” bắt người, giúp giữ gìn sự bình an cho người còn sống.

Ý nghĩa với người sống và người đã mất
Việc quật mộ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện mong muốn của người sống trong việc bảo vệ gia đình khỏi những điều xui xẻo, tai họa.
Đồng thời, tục lệ này còn là cách giúp linh hồn người đã khuất được siêu thoát, tránh bị trói buộc giữa hai thế giới. Qua đó, người ta tin rằng sẽ duy trì được sự hòa thuận, bình yên trong dòng họ và giữ vững mối liên hệ giữa người sống và người chết một cách tốt đẹp.
Xem thêm: Mẫu văn khấn xin chuyển mộ chi tiết, đầy đủ từ A – Z
Trên đây là những thông tin cơ bản về tục quật mộ, một nét văn hóa tâm linh độc đáo nhưng cũng đầy tranh cãi. Hiểu rõ ý nghĩa và nguồn gốc của quật mộ giúp chúng ta trân trọng hơn truyền thống, đồng thời cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thực hiện những nghi lễ này trong đời sống hiện đại. Nếu có nhu cầu tìm mua lăng mộ đá, lan can đá, Đá Mỹ Nghệ Trung Lập chính là sự lựa chọn tốt nhất bởi chúng tôi luôn chỉn chu trong từng chi tiết, bảo đảm giá trị thẩm mỹ và tâm linh cho mộ phần gia tiên. Hãy liên hệ ngay để được tư vấn.