Hướng dẫn cách tính ngày giỗ hết tang theo phong tục xưa

Lễ giỗ hết hay còn được biết đến với những tên gọi khác như giỗ mãn tang

Trong văn hóa Việt, lễ giỗ hết tang mang ý nghĩa quan trọng, đánh dấu sự kết thúc thời kỳ để tang người thân. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách xác định thời điểm tổ chức lễ này. Bài viết sau Đá Mỹ Nghệ Trung Lập sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết cách tính ngày giỗ hết tang theo đúng phong tục.

Giỗ hết là gì?

Nhiều người không biết giỗ hết là mấy năm. Thông thường, lễ giỗ hết hay còn được biết đến với những tên gọi khác như giỗ mãn tang, giỗ đoạn tang, đại tường hoặc giỗ hết khó. Đây là một nghi thức tâm linh quan trọng, phản ánh nét đẹp truyền thống trong phong tục thờ cúng tổ tiên của người Việt. 

Đây là thời điểm đánh dấu việc kết thúc chính thức giai đoạn để tang sau một thời gian tưởng niệm sâu sắc đối với người đã khuất.

Lễ giỗ hết hay còn được biết đến với những tên gọi khác như giỗ mãn tang
Lễ giỗ hết hay còn được biết đến với những tên gọi khác như giỗ mãn tang

Thông thường, lễ đại tường được tiến hành đúng vào ngày tròn hai năm kể từ khi người thân qua đời, tức sau 24 tháng. Đây là lúc gia đình tạm gác lại nỗi mất mát, thể hiện sự tri ân cuối cùng qua nghi lễ trang nghiêm, kết thúc chuỗi tang sự theo đúng tập tục xưa.

Một số mốc lễ giỗ tiêu biểu trong phong tục Việt gồm có:

  • Tiểu tường (Giỗ đầu): Diễn ra sau một năm mất, là lần giỗ đầu tiên.
  • Đại tường (Giỗ mãn tang): Tổ chức sau hai năm, kết thúc giai đoạn để tang.
  • Cát kỵ (Giỗ thường): Cử hành hàng năm sau khi mãn tang, mang tính tưởng niệm lâu dài.

Hướng dẫn cách tính ngày giỗ hết tang chuẩn theo phong thủy

Ngoài việc hiểu đúng về lễ giỗ hết tang (hay còn gọi là lễ đại tường), các gia đình cũng cần biết cách tình ngày giỗ hết tang sao cho phù hợp với truyền thống dân tộc. Việc xác định ngày giỗ mãn tang đòi hỏi sự kỹ lưỡng để không sai lệch với phong tục thờ cúng tổ tiên trong văn hóa Việt.

Theo quan niệm xưa, thời gian để tang thường kéo dài đủ 36 tháng âm lịch. Sau khoảng thời gian đó, lễ giỗ hết sẽ diễn ra như một cột mốc kết thúc toàn bộ nghi thức tang chế và là lần giỗ thứ ba kể từ khi mất.

Một vài điểm cần ghi nhớ khi tính ngày giỗ mãn tang:

  • Phải dựa vào lịch âm: Ngày mất và ngày giỗ đều được tính theo lịch âm, bởi người Việt xưa nay luôn tổ chức lễ cúng theo chu kỳ âm lịch thay vì dương lịch.
  • Tính đủ 36 tháng âm chứ không đơn thuần là 3 năm: Có nhiều người nhầm lẫn giữa ba năm và ba mươi sáu tháng. Tuy nhiên, cách tính chính xác là phải đếm đủ 36 tháng âm kể từ ngày mất để đảm bảo trọn vẹn nghi thức tâm linh.
  • Chú trọng đến năm nhuận: Nếu trong khoảng ba năm để tang có một năm nhuận (13 tháng), cần lùi thời điểm tổ chức giỗ đi một tháng nhằm đảm bảo đủ 36 tháng theo quy định cổ truyền.

Ví dụ cụ thể: Trường hợp một người qua đời vào ngày 30/6 năm 2024 âm lịch và trong ba năm kế tiếp có một năm nhuận, thì lễ mãn tang nên cử hành vào ngày 30/5 năm 2027 âm lịch thay vì giữ nguyên ngày 30/6 như năm thường.

Hướng dẫn cách tính ngày giỗ hết tang chuẩn theo phong thủy
Hướng dẫn cách tính ngày giỗ hết tang chuẩn theo phong thủy

Xem thêm: Cúng thất là gì? Các nghi lễ cúng cần có trong 49 ngày

Lễ vật cúng giỗ mãn tang đầy đủ và trang nghiêm

Lễ giỗ mãn tang không chỉ là cột mốc đánh dấu kết thúc thời kỳ để tang mà còn thể hiện lòng thành kính sâu sắc đối với người đã khuất. Vì vậy, việc chuẩn bị lễ vật cúng đầy đủ và trang trọng là điều vô cùng quan trọng để buổi lễ diễn ra trọn vẹn, đúng nghi thức. Cụ thể:

Trước ngày giỗ

Trước ngày cúng, các thành viên nên tụ họp để bàn bạc cách tổ chức buổi lễ. Ai lo mâm lễ, ai đảm nhiệm việc mời khách, liên hệ họ hàng cần được phân chia cụ thể, giúp quá trình chuẩn bị diễn ra suôn sẻ và trang trọng.

Không gian thờ cúng, đặc biệt là bàn thờ tổ tiên, cần được vệ sinh kỹ lưỡng. Gia đình nên trang hoàng thêm bằng hoa tươi, khăn trải bàn sạch đẹp để tạo cảm giác ấm cúng, thể hiện lòng tôn kính với người đã khuất. 

Vài hôm trước lễ chính, con cháu nên ra nghĩa trang chăm sóc phần mộ, làm sạch cỏ dại, dâng hương và mời linh hồn người mất về tham dự giỗ.

Trước ngày lễ giỗ hết tang
Trước ngày lễ giỗ hết tang

Lễ vật cần chuẩn bị cho giỗ mãn tang

Tùy theo điều kiện và phong tục từng nơi, mâm cúng trong lễ giỗ mãn tang có thể khác nhau. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là sự thành tâm khi dâng lễ lên tổ tiên. 

Một số lễ vật phổ biến gồm:

  • Trái cây ngũ quả tươi ngon, được sắp xếp hài hòa về màu sắc và hình dáng.
  • Hoa tươi như cúc, huệ… được cắm đẹp mắt trong bình.
  • Bộ giấy tiền vàng mã, đồ cúng và giấy cúng thổ thần tùy theo phong tục địa phương.
  • Trầu cau têm theo đúng nghi thức truyền thống.
  • Một bình trà nóng, cùng một chai rượu trắng (rượu nếp).
  • Nước sạch chia làm 3, 5 hoặc 9 chén (tùy phong tục từng vùng).
  • Rượu cúng (cũng thường là 3 hoặc 5 chén).
  • Có thể thêm thuốc lá, hai cây nến lớn hoặc đèn dầu để thắp sáng bàn thờ.

Phần mâm cơm cúng bao gồm:

  • Gà luộc nguyên con, chọn gà trống thiến hoặc gà mái tơ, bày trên đĩa xôi gấc hoặc xôi đậu xanh.
  • Món thịt lợn luộc hoặc quay tùy theo khẩu vị gia đình.
  • Các món xào như thịt bò, ăn kèm món canh như canh bóng, canh mọc hoặc canh măng.
  • Rau luộc đơn giản như rau muống hoặc cải xanh.
  • Cơm trắng cùng bát muối, bát mắm hoặc nước mắm pha gừng tỏi.
  • Chuẩn bị từ 5 đến 9 bộ chén đũa để sắp trên mâm lễ dâng cúng.

Văn khấn thực hiện nghi thức cúng giỗ hết tang

Nam mô A Di Đà Phật! (đọc 3 lần, chắp tay khấn vái)

Kính lạy:

Chư Phật mười phương, Bồ Tát khắp nơi, các đấng linh thiêng trên cao.

Ngài Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần cai quản cõi trời.

Đông Trù Tư Mệnh Táo Quân tôn thần.

Thổ Công, Thổ Địa, các vị Thần linh giữ gìn bản xứ.

Tổ tiên hai họ nội ngoại cùng các vong linh tiền nhân.

Tín chủ con tên là: ………………………………………………………………

Hiện đang cư trú tại: ………………………………………………………………

Hôm nay là ngày … tháng … năm … dương lịch,

Nhằm ngày … tháng … năm … âm lịch.

Nhân ngày làm lễ giỗ mãn tang cho người quá cố: ……………………………

Đã an nghỉ vào ngày … tháng … năm …

Phần mộ hiện đặt tại: ………………………………………………………………

Công sinh thành dưỡng dục thâm sâu như biển rộng trời cao,

Dẫu âm – dương cách biệt, con cháu mãi ghi khắc trong tim.

Thuở sinh thời đoàn tụ vui vầy, giờ cách trở đôi bờ.

Đến nay tròn hai năm, tưởng nhớ càng thêm thấm thía.

Chúng con sắm sanh hương hoa, lễ phẩm đơn sơ nhưng chứa đựng tấm lòng thành kính.

Cúi mong hương linh người đã khuất về chứng giám, thọ hưởng lễ vật.

Cầu mong linh hồn an nghỉ miền cực lạc, gia hộ cháu con sức khỏe an yên,

Trong nhà ngoài cửa yên ổn, phúc đức vẹn tròn, sự nghiệp hanh thông.

Con xin kính thỉnh các vị Tổ Khảo, Tổ Tỷ, anh em cô bác đã khuất,

Cùng toàn thể gia tiên dòng họ đôi bên nội ngoại về chứng lễ.

Cũng thành tâm mời các vị chư Thần, Thổ Công, Táo Quân và các vị linh thần,

Ngự giáng trước án thờ, chứng giám lòng thành của gia quyến chúng con nơi trần thế.

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Nam mô A Di Đà Phật!

Văn khấn thực hiện nghi thức cúng giỗ hết tang
Văn khấn thực hiện nghi thức cúng giỗ hết tang

Xem thêm: Hướng dẫn nghi thức cúng tuần thứ 2 giúp vong linh sớm siêu thoát

Trên đây là những chia sẻ chi tiết về cách tính ngày giỗ hết tang theo đúng phong tục truyền thống của người Việt. Mong rằng thông tin này sẽ giúp gia đình bạn chuẩn bị lễ cúng trọn vẹn, chu đáo. Nếu cần tư vấn hoặc thi công mộ đá, hãy liên hệ Đá Mỹ Nghệ Trung Lập, đơn vị uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tâm linh.